ငရုတ္ သီးႏွံ

င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ဘက္တီးရီးယား ေရာဂါမ်ား
၁။ Bacterial Soft Rot ( ဘက္တီးရီးယား ေပ်ာ့ပုပ္ ေရာဂါ )
၂။ Bacterial Spot ( ဘက္တီးရီးယား ရြက္ေျပာက္ေရာဂါ )
၃။ Bacterial Wilt ( ဘက္တီးရီးယား ပင္ညႇိဳးေရာဂါ ) ဟူ၍ ၃မ်ိဳး ရွိပါသည္။

မွတ္ခ်က္ – င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ဘက္တီးရီးယား ေရာဂါ အေရအတြက္ မွာ ( ၃) မ်ိဳး ပဲရွိပါသည္။ ဆက္လက္ ေလ့လာေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ ထပ္တိုးေတြ႕ရွိသည္မ်ား ရွိပါက ဆက္လက္ေရးသား ေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္။

င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ မွို ေရာဂါမ်ား
၁။ Anthracnose (Ripe Rot) ( င႐ုတ္ မွဲ႕ေျပာက္စြန္း ေရာဂါ )
၂။ Cercospora Leaf Spot (Frogeye) ( ဖားမ်က္စိ ရြက္ေျပာက္ ေရာဂါ )
၃။ Choanephora Blight ( င႐ုတ္ ေခါင္ညြန္႔က်ိဳး/ညႇိုး ေရာဂါ )
၄။ Damping-Off and Root Rot ( င႐ုတ္ သီးႏွံ ခါးရိေရာဂါ၊ ျမစ္ပုပ္ ေရာဂါ ႏွင့္ ျမစ္ေဆြး ေရာဂါ )
၅။ Fusarium Wilt ( ဖ်ဴေစရီယမ္ ပင္ညႇိုး ေရာဂါ )
၆။ Gray Leaf Spot ( အညိဳေရာင္ ရြက္ေျပာက္ ေရာဂါ )
၇။ Gray Mold ( အညိဳေရာင္ မွိုေရာဂါ )
၈။ Phytophthora Blight ( င႐ုတ္ ပင္ညႇိုးေရာဂါ )
၉။ Powdery Mildew ( ဖားဥမွို ေရာဂါ )
၁၀။ Stem Rot (Southern Blight, Collar Rot) ( င႐ုတ္ ပင္စည္ပုပ္၊ ပင္ေျခပုပ္ ေရာဂါ )
၁၁။ Verticillium Wilt ( မတ္တပ္ေသ၊ ေထာင္လၽွက္ ပင္ညႇိုး ေရာဂါ )

မွတ္ခ်က္ – င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ မွို ေရာဂါ အေရအတြက္ မွာ ( ၁၁) မ်ိဳး ရွိပါသည္။ ဘာသာျပန္လို႔ ရသေလာက္ တင္ေပးသြားပါမည္။ ဆက္လက္ ေရးတင္ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါ တစ္မ်ိဳးခ်င္းအတြက္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးသြားပါမည္။

င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ နီမတုတ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Root-Knot ( င႐ုတ္ ျမစ္ဖု နီမတုတ္ ေရာဂါ )

မွတ္ခ်က္ – င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ နီမတုတ္ ေရာဂါ အေရအတြက္ မွာ ( ၁)မ်ိဳး ပဲ ရွိပါသည္။ ထပ္မံ ေလ့လာ၍ ေတြ႕ရွိပါက ဆက္လက္ ေရးတင္ေပးသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ားသည္လည္း က်ယ္ျပန္႔၍ အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑တြင္ ပါ၀င္သည္။ အပင္ ဗိုင္းရပ္စ္ အမ်ားစုသည္ အင္းဆက္ပိုးမ်ား မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ ျပန္႔ပြားသည္။
၁။ မ်ားျပားလွေသာ ပ် မ်ိဳးစိတ္မ်ား
၂။ ျဖဳတ္မ်ိဳးရင္း ၂ ခု ႏွင့္
၃။ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ေလွး မ်ိဳးစိတ္မ်ား ႏွင့္
၄။ တစ္ခုတည္းေသာ ယင္ျဖဴ မ်ိဳးစိတ္ တို႔ျဖစ္သည္။
အနည္းငယ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ားမွာ မ်ိဳးေစ့မွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္သည္။ အခ်ိဳ႕မွာ သဘာ၀အေလၽွာက္ ကူးစက္သည္။
ဒီေနရာတြင္ င႐ုတ္ သီးႏွံတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ားကို ခြဲျခားရ လြယ္ကူေစရန္သာ ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေရာဂါလကၡဏာ တစ္မ်ိဳးျခင္း အေပၚ ဂ႐ုစိုက္ ခြဲျခားရန္ လိုအပ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား၏ လကၡဏာမ်ားသည္ တစ္မ်ိဳးႏွင့္ တစ္မ်ိဳး ထပ္ေန၊ တူေနတတ္သျဖင့္ ခြဲျခား သတ္မွတ္ရန္ ခဲယဥ္းသည္။ ထို႔ျပင္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားသည္ စိုက္ပ်ိဳးေသာ မ်ိဳး ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ေၾကာင့္ မ်က္ျမင္ျဖင့္ ဆုံးျဖတ္မရေအာင္ ရွုပ္ေထြးမ်ားျပားပါသည္။
ပ် ေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Alfalfa Mosaic ( အယ္လ္ဖာဖာ မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၂။ Chilli Veinal Mottle ( င႐ုတ္ ကြက္ၾကား ရြက္ေၾကာထင္း ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၃။ Cucumber Moasic ( သခြား မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၄။ Pepper Mottle ( င႐ုတ္ ရြက္ေျပာက္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၅။ Pepper Severe Mosaic ( င႐ုတ္ မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၆။ Pepper Veinal Mottle ( င႐ုတ္ ကြက္ၾကား ရြက္ေၾကာထင္း ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၇။ Potato Y ( အားလူး ဝိုင္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၈။ Tobacco Etch ( ေဆးရြက္ႀကီး ရြက္ေၾကာထင္း ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
မွတ္ခ်က္ – ပ် ေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ ( ၈ )မ်ိဳး ရွိပါသည္။
ျဖဳတ္ပိုး ေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Beet Curly Top ( သၾကားမုန္လာ ရြက္ပုံ၊ င႐ုတ္ ထိပ္ဖ်ားလိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
စက္ပစၥည္းမ်ားေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Bell Pepper Mottle ( င႐ုတ္ရြက္ အဖုအထစ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၂။ pepper Mild Mottle ( င႐ုတ္ အဖုအထစ္၊ မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ )
၃။ Tobacco Mosaic/ Tomato Mosaic ( င႐ုတ္တြင္ က်ေရာက္ေသာ ေဆးရြက္ႀကီး မိုစိပ္၊ ႏွင့္ ခရမ္းခ်ဥ္ မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
သရစ္ပိုး ေခၚ ေလွးပိုး ေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Tomato Spotted Wilt ( င႐ုတ္တြင္ က်ေရာက္ေသာ ခရမ္းခ်ဥ္ အစက္အေျပာက္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
ယင္ျဖဴ ေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ား
၁။ Chilli Leaf Curl ( င႐ုတ္ ရြက္လိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၂။ Tigr’e Disease ( င႐ုတ္ တိုက္ဂရီ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၃။ Serrano golden Moasic ( င႐ုတ္ ေရႊဝါေရာင္ မိုစိပ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
၄။ Texas Pepper Geminivirus ( တကၠဆက္ င႐ုတ္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါ )
အထက္ပါ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ားမွာ မ်ားျပား ရွုပ္ေထြးသလို၊ ဆင္တူ ေနသည္မ်ားလည္း ေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ ၎အတြက္ အထူးဂ႐ုစိုက္ကာ ကုသဖို႔ ႀကိဳးစားျခင္းထက္ ဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါမ်ားကို ကူးစက္ေစတတ္ေသာ ဖ်က္ပိုးမ်ားကိုသာ အာ႐ုံစိုက္ ႏွိမ္နင္းျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။

Nonpathogenic Disorders ( ေရာဂါ ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ပုံမမွန္မွုမ်ား )
င႐ုတ္ သီးႏွံ၏ အပင္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ ေရာဂါ မ်ားေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ အပင္ မူမမွန္မွုမ်ားလည္း ပါ၀င္ေန၍ ရွုပ္ေထြးပါသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ( ပုံမမွန္မွုမ်ား) စာသားအစား ဒဏ္ရာမ်ား ဟု သုံးႏွုန္းသြားပါမည္။
အပင္ ေရာဂါမ်ား ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ပုံမမွန္မွုမ်ားကို ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းမ်ားမွာ
၁။ သက္ရွိ အင္းဆက္မ်ားေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း
၂။ အပင္၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း
၃။ ႐ူပေဗဒ သေဘာအရ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း ႏွင့္
၄။ ဖ်က္ပိုးသတ္ေဆးမ်ားေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ ျဖစ္ျခင္း တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ေအာက္တြင္ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ဆက္စပ္မွုမ်ား ရွိေနျပန္သည္။
သက္ရွိ အင္းဆက္မ်ားေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း
၁။ Aphid Feeding Injury ( ပ် ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ င႐ုတ္ပင္ ပုံမမွန္မွုမ်ား )
၂။ Mite Feeding Injury ( မႊားပင့္ကူ ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ င႐ုတ္ပင္ ပုံမမွန္မွုမ်ား )
၃။ Thrips Feeding Injury ( ေလွး၊ သရစ္ ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ င႐ုတ္ပင္ ပုံမမွန္မွုမ်ား )
အပင္၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း
၁။ Mutations ( မ်ိဳးရိုး ဗီဇ ထြန္းျခင္း)
႐ူပေဗဒ သေဘာအရ အပင္ပုံမမွန္ျခင္း
၁။ Blossom-End Rot ( င႐ုတ္သီး အဖ်ား ပုပ္ျခင္း)
၂။Salt Injury ( အငံဓာတ္ လြန္ကဲျခင္း)
၃။ Sunscald ( င႐ုတ္ အသီးေတာင့္ ေနေလာင္ျခင္း)
ဖ်က္ပိုးသတ္ေဆးမ်ားေၾကာင့္ အပင္ပုံမမွန္ ျဖစ္ျခင္း
၁။ Asana ( Esfenvalerate) Injury
၂။ Furadan ( Carbofuran) Injury
၃။ Orthene ( Acephate) Injury
၄။ Gramoxone ( Paraquat) Injury
၅။ Phenoxy Herbicide Injury

မွတ္ခ်က္ – အထက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားထက္ ပို၍ င႐ုတ္ စိုက္ခင္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ျမင္ ရနိုင္ပါသည္။ ဆက္လက္ ေလ့လာေနၿပီး အျခားေသာ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆးမ်ားႏွင့္ ေရာဂါသတ္ေဆးမ်ား ေလာင္ကၽြမ္းသည္ကို ေတြ႕ရွိပါက ဆက္လက္ တင္ျပေပးသြားပါမည္။

ထပ္တိုးေလ့လာလိုလၽွင္ English ဘာသာျဖင့္ ေအာက္ပါေနရာမ်ားတြင္ သြားေရာက္ ၾကည့္ရွုနိုင္ပါသည္။

Agritech Portal_ Horticultural Diseases
chillilicious.co.uk
Agropedia.iitk.ac.in

ကိုယ္စိတ္ ႏွစ္ျဖာ ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစ။

The Team of The Farmer Times.